Η πρόληψη και η θεραπεία είναι τα κλειδιά για την αντιμετώπιση των ναρκωτικών και τελικά διασφαλίζουν και την ίδια τη ζωή απέναντι στις εξαρτήσεις.
Αυτό είναι το κεντρικό μήνυμα της φετινής Ετήσιας Εκθεσης της Διεθνούς Επιτροπής του ΟΗΕ για τα Ναρκωτικά (INCB), που ανακοινώθηκε χτες σε όλο τον κόσμο. Η παρουσίαση στην Αθήνα έγινε από το ΚΕΘΕΑ, σύμβουλο οργανισμό του ΟΗΕ σε θέματα ναρκωτικών. Σύμφωνα με τον ΟΗΕ, η ηρωίνη, η κάνναβη και η κοκαΐνη είναι οι ουσίες κατάχρησης που αναφέρονται πιο συχνά από όσους εντάσσονται σε θεραπεία σε όλο τον κόσμο. Από τους περίπου 4,5 εκατομμύρια χρήστες ουσιών, που χρειάζονται θεραπεία παγκοσμίως, μόνο 1 στους 6 είναι ενταγμένος σε κάποιο πρόγραμμα.
Ωστόσο, έρευνες έχουν δείξει επανειλημμένα ότι η θεραπεία είναι – εκτός απ’ όλα τα άλλα – και οικονομικά ανταποδοτική και κοστίζει λιγότερο στην πολιτεία από το να μην προσφέρει τέτοιου είδους υπηρεσίες, αφήνοντας τα άτομα να παραμείνουν στη χρήση ή οδηγώντας τους στη φυλακή. Για κάθε 1 δολάριο που ξοδεύεται σε προγράμματα θεραπείας και πρόληψης εξοικονομούνται μέχρι και 10 δολάρια. Στην Ελλάδα, όπως ανέφεραν οι εκπρόσωποι του ΚΕΘΕΑ, αντίστοιχη έρευνα για τις θεραπευτικές κοινότητες του οργανισμού έδειξε ότι για κάθε 1 ευρώ που δίνεται για τη λειτουργία τους η εξοικονόμηση φτάνει μέχρι και τα 6,5 ευρώ. Ως εκ τούτου, οΟΗΕ συστήνει στις κυβερνήσεις να εξασφαλίζουν την επαρκή και σταθερή χρηματοδότηση των προγραμμάτων πρόληψης, θεραπείας και επανένταξης, ακόμα και σε περιόδους λιτότητας.
Η πρακτική των ελληνικών κυβερνήσεων κινείται στον αντίποδα της σύστασης του ΟΗΕ. Η επιχορήγηση προς το ΚΕΘΕΑ έπεσε στα 18 εκατ. ευρώ το 2014 από 23 εκατ. που ήταν τα τελευταία χρόνια. Οι μισθοί του προσωπικού του ΚΕΘΕΑ περικόπηκαν μεσοσταθμικά κατά 37% και οι εργαζόμενοι μειώθηκαν.
Παρόλα αυτά οι παρεχόμενες υπηρεσίες δε μειώθηκαν. Ομως το ΚΕΘΕΑ αδυνατεί να ικανοποιήσει τα αιτήματα για παροχές που έχουν αυξηθεί κατά 20%.
Παγκόσμιες τάσεις
Στην Αφρική παρατηρείται γενική αύξηση της διακίνησης οπιούχων, ενώ διευρύνεται η αγορά διεγερτικών τύπου αμφεταμίνης. Μόνο 1 στους 18 προβληματικούς χρήστες εντάσσεται σε θεραπεία, ποσοστό πολύ μικρότερο σε σχέση με άλλες περιοχές του κόσμου.
Η Κεντρική Αμερική και η Καραϊβική συνεχίζουν να πλήττονται από τη διακίνηση ναρκωτικών και τη, συνδεόμενη με τα ναρκωτικα, βία. Περισσότερο από το 90% της κοκαΐνης που διακινείται στις ΗΠΑ είναι κολομβιανής προέλευσης και μεταφέρεται μέσω της Κεντρικής Αμερικής.
Η Βόρεια Αμερική έχει το υψηλότερο ποσοστό θανάτων που συνδέονται με τα ναρκωτικά στον κόσμο. Αυξανόμενη απειλή για τη δημόσια Υγεία συνεχίζει να είναι η κατάχρηση συνταγογραφούμενων φαρμάκων. Οπως αναφέρει η Επιτροπή, οι πρωτοβουλίες για τη νομιμοποίηση της χρήσης κάνναβης για ψυχαγωγικούς σκοπούς στις πολιτείες Κολοράντο, Ουάσινγκτον και στην Ουρουγουάη αντιβαίνουν προς τις διεθνείς συμβάσεις για τον έλεγχο των ναρκωτικών.
Στην Ασία παρατηρείται αυξημένη ζήτηση για ηρωίνη και διεγερτικά τύπου αμφεταμίνης, καθώς και αύξηση της κατάχρησης φαρμακευτικών σκευασμάτων. Στο Αφγανιστάν η καλλιέργεια της οπιούχου παπαρούνας αυξήθηκε για τρίτη συνεχόμενη χρονιά, ενώ μεγαλώνει και η σημασία της χώρας ως κέντρου παραγωγής ρητίνης της κάνναβης σε παγκόσμιο επίπεδο.
Πρωτοφανείς σε αριθμό και ποικιλία νέες ψυχοδραστικές ουσίεςαναφέρονται στην Ευρώπη, οι οποίες δεν υπόκεινται σε διεθνή έλεγχο. Συχνά πωλούνται ως «άλατα μπάνιου», «νόμιμα ναρκωτικά» ή «τροφή για φυτά». Το φαινόμενο αφορά σχεδόν όλες τις περιοχές του κόσμου, καθώς, παγκοσμίως, σχεδόν κάθε μέρα μια νέα ουσία κάνει την εμφάνισή της. Αυξάνεται η καλλιέργεια κάνναβης, τόσο κατ’ οίκον όσο και σε φυτείες, η οποία σε αρκετές χώρες διευκολύνεται από την πώληση σπόρων και εξοπλισμού μέσω Διαδικτύου. Μεγάλης έκτασης καλλιέργειες έχουν εντοπιστεί σε διάφορες χώρες, ιδιαίτερα στην Αλβανία. Περίπου το 30% των οροθετικών χρηστών που κάνουν ενέσιμη χρήση παγκοσμίως βρίσκεται στην Ανατολική και Νοτιοανατολική Ευρώπη, λόγω της υψηλής επικράτησης της ενέσιμης χρήσης στην περιοχή.
5/3/2014
